نقش انجمن های علمی پزشکی در ارتقای سلامت جامعه
به گزارش دکتر میوه، عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصین پزشکی خانواده ایران اظهار داشت: در دنیایی که علل بیماریها عوامل محیطی و اجتماعی است، می توان ادعا کرد که مشارکت متخصصان سلامت در امور عمومی از اهمیت دارد.
به گزارش دکتر میوه به نقل از مهر، ابراهیم نوری گوشکی عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصین پزشکی خانواده ایران در یادداشتی نوشت: اغلب افراد، گروه ها و سازمان ها در فضای جامعه مدنی به عنوان عواملی برای تغییرات اجتماعی فعالیت می نمایند. آنها اهداف جمعی را دنبال می کنند و در کارهای مختلف با اهمیت عمومی بوسیله ابزارهای مختلف، مانند افزایش آگاهی شهروندان از مسائل سیاسی و اجتماعی و کوشش برای تأثیرگذاری بر تصمیم گیری های سیاسی شرکت می کنند. این کار را برای مساعدت با جوامع بمنظور غلبه بر چالش های خاص و بهبود وضعیت اعضاء خود انجام می دهند. در دنیایی که علل اصلی بیماری، عوامل محیطی و اجتماعی ناشی از شرایط زندگی است و دسترسی به خدمات بهداشتی به برنامه های اقتصادی و سیاسی بستگی دارد، می توان ادعا کرد که مشارکت متخصصان سلامت در امور عمومی از اهمیت بالایی برخوردارست. وی ادامه داد: در حقیقت، پزشکان و انجمن های علمی گروه پزشکی در سرتاسر جهان اغلب درگیر مسائل اجتماعی و اخلاقی گسترده ای هستند که به سلامت عمومی و فردی مربوط می شود. پزشکان اغلب در برنامه های اجتماعی در رابطه با ارتقای سلامت جامعه مشارکت دارند. برخی به سازمان های غیردولتی (NGO) که مدافع حقوق بشر هستند می پیوندند. نقش پزشکان به عنوان حامیان سلامت با این تفکر مطابقت دارد که مسئولیت اجتماعی جز لاینفک نقش پزشک است. بر طبق این دیدگاه، علاوه بر بیمارانی که بصورت فردی بدنبال مراقبت و توجه پزشک هستند، محله، جامعه و مردم کشور اصولا بیماران یک پزشک هستند. نه فقط پزشکان تمایل دارند که خودشان در کارهای اجتماعی مشارکت داشته باشند، بلکه عموماً از سازمان های پزشکی نیز انتظار دارند و از این نوع اقدامات حمایت می کنند. عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصین پزشکی خانواده ایران گفت: نقش عمومی که پزشکان بر عهده می گیرند را می توان در حقیقت یک «قرارداد اجتماعی» بین حرفه پزشکی و جامعه تلقی نمود که مسئولیت اخلاقی پزشکان را در قبال جامعه در معنای وسیع تر حرفه ای بودن برجسته می کند، همان چیزی که فراتر از تمرکز صرف بر کار بالینی است. یک چنین کارهایی توسط پزشکان فرصتی است برای برقراری ارتباط انسانی بین آنها و بیمارانشان تلقی می شود. نوری گوشکی افزود: نقش اخلاق، عمیقاً در قلب اخلاق پزشکی نهفته است، همانطور که نه فقط در قوانین و کنوانسیون های بین المللی بلکه در آموزش و تربیت متخصصان سلامت سوگند نامه پزشکان بیان شده است. پزشکان پتانسیل رهبری را دارند که فراتر از محدودیت مؤسسات پزشکی است. دیدگاه کارکرد گرایان تالکوت پارسونز، موقعیت محوری حرفه پزشکی در سیستم اجتماعی است. به اعتقاد پارسونز، اهمیت حرفه ها، با تاکید ویژه بر حرفه پزشکی، نه چندان از خاصیت های ذاتی آنها، بلکه از چارچوب نهادی متمایز آنها ناشی می شود. این رویکرد شبیه تصور دورکیم از حرفه ها به عنوان یک نیروی مثبت است که دارای پتانسیل یکپارچه سازی و کمک به همبستگی و نظم اجتماعی در جامعه مدرن پیچیده و پراکنده است و در نتیجه تصویری خیرخواهانه از حرفه پزشکی ارائه می دهد. وی بیان کرد: از این منظر می توان انتظار داشت که انجمن های پزشکی نیز در کارهای عمومی به سود همگانی مشارکت دارند و با کارهایی مانند وکالت، احقاق حقوق و تامین اجتماعی در ایجاد جوامع سالم تر، ایمن تر و شکوفاتر نقش داشته باشند. عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصین پزشکی خانواده ایران اذعان کرد: انجمن های علمی گروه پزشکی در سرتاسر جهان، آگاهی شهروندان را در مورد مسائل بهداشتی می افزایند و می کوشند بر تصمیم گیری های سیاسی در مورد موضوعات مختلف، از تفاوت های بهداشتی و عوامل اجتماعی تعیین کننده سلامت گرفته تا حق زندانیان برای درمان های بموقع پزشکی، تأثیر بگذارند. با این وجود، از نظر نظری، این سوال که چرا انجمن های پزشکی چنین وظایفی را انتخاب می کنند، جالب است و به دور از سادگی است. وقتی به این فعالیت به عنوان تظاهر مستقیم خواسته اعضاء خود نگاه می نماییم، باید احتیاط نماییم. انگار ادبیات جامعه شناسی پزشکی تمایل دارد بین اهداف و انگیزه در سطح فردی و سطح سازمانی تمایز قائل شود. بعنوان مثال، کوبورن اشاره می کند که در صورتیکه مشارکت داوطلبانه و اجتماعی تک تک متخصصان پزشکی در مطالعات به رسمیت شناخته می شود، اقدامات این حرفه به عنوان یک نهاد سازمان یافته اغلب با بدبینی تلقی می شود، برای اینکه تمایل دارد بدنبال منافع پیش پا افتاده تر باشد. وی اشاره کرد: بلکمر استدلال مشابهی را بیان می کند که حرفه پزشکی بر تعهدات پزشک در قبال هر بیمار متمرکز است، در صورتیکه حدودا هیچ توجهی به پزشکی سازمان یافته از نظر نوع دوستی و داوطلبانه داده نشده است. بعبارت دیگر، اقدامات پزشکی سازمان یافته عموماً از منظری سودمندتر از چشم اندازی که مربوط به یک پزشک است، نگریسته می شود. نوری گوشکی اضافه کرد: پژوهشگران اغلب استدلال می کنند که حرفه ها بطور کلی و حرفه پزشکی به طور دقیقتر، به درستی شهرت خودرا به عنوان نهادهایی که برمبنای منافع شخصی هدایت می شوند، به دست آورده اند و بدنبال پاداش های اقتصادی و موقعیت برای خود هستند. با درنظر گرفتن نظریه بسته شدن، خود تنظیمی به عنوان انحصار بازارها با بهره گیری از قوانین حمایتی تلقی می شد که اعتبار و امتیازات انحصاری حرفه را با توجه کمی به منافع عمومی فراهم می کرد. فریدسون استدلال می کند که قدرت حرفه ای از انحصار حرفه ای بر دانش ناشی می شود. به نوبه خود، این خودمختاری خود تنظیمی و کنترل منابع را ممکن می کند. وی اظهار داشت: مسلماً مخالفت قاطع خیلی از انجمن های پزشکی در سرتاسر جهان با بوجودآوردن طرح های بیمه سلامت عمومی در قرن بیستم، تا حد زیادی نگاهی را تأیید می کند که بر منافع شخصی به عنوان انگیزه اصلی پزشکی سازمان یافته تاکید می کند. همانطور که ساکس به درستی مشاهده می کند، نقد جامعه شناختی حرفه پزشکی با پارادایم اقتصادی غالب در مورد مطلوبیت رقابت بازار آزاد منطبق است، بدین سبب سازمان های حرفه ای را به عنوان گروههای ذینفعی درنظر می گیرند که به هزینه منافع عمومی بر بازار تسلط دارند. احتمالاً، تجاری سازی فزاینده مراقبت های پزشکی در دوره بعد از جنگ جهانی دوم، تشخیص این جهت گیری نهادینه، نوع دوستانه و جمعی را دشوارتر کرد. این امر منجر به ارزیابی مجدد ماهیت حرفه پزشکی شده است. عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصین پزشکی خانواده ایران اذعان کرد: در ظاهر دلیل کمی وجود دارد که باور نماییم انجمن های علمی گروه پزشکی خودرا به دردسر بیندازند و منابع ارزشمندی را برای درگیر شدن با مسائل بهداشت عمومی سرمایه گذاری کنند، اما در مواردی که ارزش دارد به عنوان مدافع عمومی معرفی شوند، در مورد آنها سخن می گویند، این کار را بصورت حساب شده و برای منافع شخصی خود انجام می دهند. از طرف دیگر، انجمن های علمی گروه پزشکی متشکل از اعضاء فردی هستند که حداقل تا حدودی خودرا از نظر اخلاقی و حرفه ای ملزم به مصالح عمومی می دانند و انتظار دارند که سازمان نمایندگی خود به این تعهد عمل کند. در صورتیکه بحث پر جنب و جوشی در مورد ماهیت اتحادیه های کارگری به عنوان نهادهای دموکراتیک وجود دارد که امکان نمایش همه خواسته ها و برنامه های اعضاء خودرا فراهم می آورد، پژوهشگران توافق دارند که مشروعیت خود اتحادیه حداقل تا حدی به توانایی آن برای نشان دادن اعتبار دموکراتیک بستگی دارد. به همین ترتیب، اتحادیه های کارگری مؤثر به مشارکت فعال اعضاء خود و توانایی آنها برای بسیج و اجرای کنش جمعی بستگی دارد. وی گفت: دلیلی برای این فرض وجود دارد که انجمن های علمی پزشکی ممکنست مشارکت اجتماعی را به عنوان یک حوزه عمل راهبردی برای تحقق خواسته های اعضاء خود درنظر بگیرند. با این وجود، احیانا وضعیتی که در آن مشارکت آنها شکل می گیرد، نه فقط از خواسته های نوع دوستانه اعضا، بلکه از هدف این سازمان ها برای به حداکثر رساندن منافع حرفه پزشکی ناشی می شود، خصوصاً زمانی که پزشکان ابزاری برای مداخله ندارند. نوری گوشکی افزود: در سطح فردی، پزشکان به اهمیت کنشگری عمومی اعتقاد دارند و انتظار دارند سازمان های نماینده پزشکان دراین خصوص اقدام نمایند. با این وجود، در سطح سازمانی، انجمن های پزشکی گاهی اوقات تمایل دارند مسائل اجتماعی را به عنوان چالش های پزشکی بسازند، در صورتیکه عوامل تعیین کننده ساختاری در جوامع صنعتی را نادیده می گیرند. این اقدامات را می توان به عنوان تلاشی برای شکل دهی ارزش ها و شیوه های اجتماعی به شکلی تفسیر کرد که منافع حرفه ای را تطبیق دهد و سلطه پزشکی را در جامعه گسترده تر تحکیم کند، و نه لزوماً برای بهبود سلامت عمومی. عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصین پزشکی خانواده ایران بیان کرد: پزشکان در حقیقت کارهای خودرا به عنوان تلاشی برای ایجاد تغییرات عمیق اجتماعی تجربه می کنند. با وجود این، در عمل، با وابستگی به پزشکی سازمان یافته برای ترویج تغییرات اجتماعی، آنها در حقیقت تکرار ارزش های نئولیبرالی را تقویت می کنند. اینها با منافع بخشی حرفه پزشکی منطبق است، کوشش برای تقویت سلطه اجتماعی و ارتقای وابستگی جامعه به خدمات پزشکی، یا به قول ویلیس - گسترش حاکمیت آن بر جامعه گسترده تر. این نقطه شروع در نهایت کوشش های پزشکان برای بهبود سلامت عمومی را با مشکل مواجه می کند و ایجاد یک تغییر اجتماعی معنادار را دشوارتر می کند. وی اشاره کرد: تغییرات نهادی، یعنی عقب نشینی مداخله دولت از یک سو و ورود سازمان های پزشکی به حوزه عمومی از طرف دیگر، اغلب ممکنست فرآیندهای پزشکی سازی را که توسط ایدئولوژی بازار هدایت می شوند، ترویج دهند. در نتیجه حوزه ارتقای سلامت و پزشکی پیش گیری از مفهوم پزشکی خانواده و جامعه نگر فاصله گرفته و به مدل زیست پزشکی نزدیک می شود. عملکردهای امروزی انجمن های پزشکی نوری گوشکی اظهار داشت: دنیای پزشکی و علمی فعلی بدون فعالیت مجامع علمی ملی و بین المللی، به این شکل نبود که امروز است. به عنوان یک گروه و به عنوان یک فرد، پزشکان مانند بیشتر متخصصان با پشتکار از استقلال و امتیازات خود محافظت می کنند. آنها در بررسی نتایج پدیده تغییرات در هزینه مراقبت کند بوده اند. وی با اعلان اینکه هنگامی که پزشکان و گروههای حرفه ای توجه خودرا بر روی تغییرات متمرکز کرده اند، نگرانی حول کیفیت مراقبت های پزشکی می چرخد، اضافه کرد: یکی از انجمن های حرفه ای که به شدت استفاده ناصحیح از شیوه های پزشکی، همچون تغییرات در استفاده از آنرا مورد بررسی قرار داده است، کالج پزشکان آمریکا بوسیله پروژه ارزیابی اثربخشی بالینی خود بوده است. مدیر آن پروژه - که عمدتا با کمک مالی بنیاد جان ای. هارتفورد تامین شد - جی. سانفورد شوارتز، یک متخصص داخلی دارای گواهی هیات مدیره بود که همین طور استادیار پزشکی در دانشکده پزشکی دانشگاه پنسیلوانیا است. شوارتز که در پن آموزش دیده و به عنوان محقق بالینی رابرت وود جانسون خدمت کرده است، معتقد می باشد که پزشکی مسئولیت بیشتری برای ارزیابی ایمنی و اثربخشی عمل پزشکی دارد. عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصین پزشکی خانواده ایران مطرح کرد: ارزیابی پروژه اثربخشی بالینی کالج ها در حال انجام می باشد، اما اطلاعات اولیه نشان میدهد که سفارش های آن منابع مهم اطلاعاتی برای سیاست گذاران سلامت و پرداخت کنندگان شخص ثالث در تصمیم گیری شان است. در صورتیکه شوارتز معتقد می باشد که حرفه پزشکی باید بطور متمرکز در هر ارزیابی از کارآیی بالینی درگیر باشد، او همین طور از ایجاد یک نهاد شبه دولتی که مسئولیت ارزیابی فناوری های پزشکی را بر عهده می گیرد، حمایت می کند. شوارتز معتقد می باشد، اگر می خواهد از نظر پزشکان معتبر باشد، این نهاد نباید مستقیماً با یک سازمان تامین مالی یا نظارتی سلامت ارتباط داشته باشد. نوری گوشکی افزود: کارکرد اصلی اتصال همکاران برای تبادل دانش و ایجاد بستری برای بحث بطور قابل توجهی گسترش یافته است. علاوه بر اطلاع رسانی به اعضاء خود بوسیله تمامی ابزارهای ارتباطی - خبرنامه ها، وب سایت ها، ایمیل ها، کنفرانس ها، انجمن های پزشکی، با دفاع از حقوق و منافع متخصصان پزشکی، کمک به پزشکان در صیانت از منافع بیماران خود یا کمک به حل و فصل مشکلات، اختلافات مسئولیت های حرفه ای پزشکی را بر عهده گرفتند. وی توضیح داد: در یک سطح کلان تر، اگر یک پزشک به یک جامعه پزشکی تعلق داشته باشد، در شبکه حرفه ای گسترده تری قرار می گیرد که ماموریت آن اطلاع رسانی به اعضا در مورد تازه ترین و بهترین شیوه ها است. در این راستا، انجمن تمام امکانات و همین طور بستری را دارد که پزشکان و سایر متخصصان پزشکی را در مورد حال و آینده حرفه خود راهنمایی و هدایت کند. علاوه بر این، می تواند ابزارهایی را برای آماده شدن برای تغییرات آتی نیز فراهم آورد.
عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصین پزشکی خانواده ایران اشاره کرد: حدودا تمام انجمن های موفق در ابتدا شروع سختی داشته اند، اما مهم ترین چیزی که به آنها کمک کرد که با هر چالشی روبرو شوند و آن یک هدف قوی برای رفع نیازهای برآورده نشده در جامعه ای از افراد همفکر بود مواردی شامل تحت فشار قرار دادن کارفرمایان برای ایجاد شرایط کاری بهتر، ایجاد منابع آموزشی شغلی و ارائه یک شبکه پشتیبانی برای متخصصان؛ اگر احساس روشنی نسبت به یک نیاز برآورده نشده در یک جامعه و میل شدید برای رفع آن وجود داشته باشد، شانس موفقیت بالاتر خواهد رفت.
اهداف انجمن های علمی گروه پزشکی نوری گوشکی با بیان ارتقا و توسعه حرفه ای پزشکان برای همگام شدن با پیشرفت های علوم پزشکی مواردی را در آخر اشاره کرد: شامل ارتقای کیفیت مراقبت های بهداشتی درمانی کشور، آموزش به دانش آموختگان، مشارکت در آموزش های فراگیران و مشارکت در آموزش جامعه و افزایش سطح سواد سلامت، حفظ و ارتقای استانداردهای اخلاقی حرفه پزشکی، تشویق و اجرای کارهای تحقیقاتی پزشکی، ایجاد اتحاد، دوستی و همکاری در میان متخصصان علوم پزشکی، پرورش نسل جدیدتر حرفه پزشکی، همکاری با سازمان ها، نهادها و وزارتخانه ها، ارتباط و همکاری با جوامع حرفه ای پزشکی، منطقه ای و بین المللی، تولید سایت اینترنتی انجمن، خبرنامه انجمن و ارائه خدمات به اعضا، توسعه کارهای اجتماعی، بهداشت عمومی، کارهای امدادی در حوادث و بلایای طبیعی، کارهای حمایتی و مشاوره ای و در نهایت، ارتقای استانداردهای آموزشی و اخلاقی پزشکان، ایستگاه سلامت کل کشور را بهبود می بخشد. پزشکان فعالانه در اقدامات بین المللی شرکت می کنند و دائماً در کوشش برای تقویت همکاریهای بین المللی با متخصصان جوامع هستند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب